US GAAP (Generally Accepted Accounting Principles) ve IFRS (International Financial Reporting Standards)
US GAAP (Generally Accepted Accounting Principles) ve IFRS (International Financial Reporting Standards) arasındaki hesap bazlı farkları ana başlıklar altında karşılaştırabilirim. Her iki muhasebe standardı finansal raporlama için global olarak kullanılan iki temel çerçevedir, ancak bazı hesaplar ve muhasebe prosedürleri bakımından farklılıklar içerir. İşte bazı temel farklar:
1. Gelir Tanıma
- US GAAP: Gelir tanıma, çeşitli sektörler ve özel durumlar için farklı kurallar içerir. Örneğin, inşaat sözleşmeleri ve yazılım satışları gibi belirli endüstriler için özel kurallar vardır.
- IFRS: IFRS 15, tüm sektörlerde gelir tanımını birleştiren tek bir çerçeve sunar. Gelir, belirli sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmesiyle tanınır.
2. Stoklar
- US GAAP: Stoklar FIFO (İlk Giren İlk Çıkar) veya LIFO (Son Giren İlk Çıkar) yöntemleriyle değerlenebilir. Ancak LIFO yöntemi, yalnızca ABD’de kabul edilmiştir.
- IFRS: LIFO yöntemi kabul edilmez. Sadece FIFO veya ortalama maliyet yöntemleri kullanılabilir.
3. Araçlar ve Yatırımlar
- US GAAP: Yatırımların değerlemesi için daha ayrıntılı sınıflandırma kuralları vardır (örneğin, kısa vadeli yatırımlar, uzun vadeli yatırımlar, ticari yatırımlar).
- IFRS: Daha geniş bir yaklaşım benimser ve finansal araçların sınıflandırılmasında bazı esneklikler sağlar.
4. Leasing (Kiralama)
- US GAAP: Kiralama, iki kategoriye ayrılır: operasyonel kiralama ve finansal kiralama. Operasyonel kiralamalar, genellikle bilanço dışı bırakılır.
- IFRS: IFRS 16, tüm kiralamaların bilanço üzerinde gösterilmesini gerektirir. Bu, finansal kiralama ve operasyonel kiralama arasındaki farkları ortadan kaldırır.
5. Değer Düşüşü (Impairment)
- US GAAP: Değer düşüşü testi, varlıkların geri kazanılabilir değerinin, taşıma değerinden daha düşük olması durumunda yapılır. Varlıkların geri kazanılabilir değerinin belirlenmesinde “veriler ve nakit akışları” gibi unsurlar dikkate alınır.
- IFRS: IFRS, değer düşüşü testi sırasında, yalnızca “geri kazanılabilir değer” kullanır ve bu değer hem varlıkların satış fiyatı hem de kullanım değerini kapsar. Ayrıca, bir değer düşüşü olduğunda düzeltme yapılması daha yaygındır.
6. Araştırma ve Geliştirme (R&D) Harcamaları
- US GAAP: Araştırma ve geliştirme harcamaları genellikle gider olarak kaydedilir.
- IFRS: Geliştirme harcamaları, belirli koşullara göre varlık olarak muhasebeleştirilebilirken, araştırma harcamaları yine gider olarak kaydedilir.
7. Yatırım Varlıkları ve Yeniden Değerleme
- US GAAP: Yeniden değerleme, genellikle kabul edilmez. Yatırımlar genellikle amortize edilir veya tarihsel maliyet üzerinden kaydedilir.
- IFRS: Yeniden değerleme yapılabilir ve varlıklar, yeniden değerlenmiş bedelle gösterilebilir. Bu, özellikle taşınmazlar ve bazı maddi duran varlıklar için yaygındır.
8. Finansal Varlıkların ve Yükümlülüklerin Değerlemesi
- US GAAP: Finansal araçlar için detaylı sınıflandırmalar ve ölçüm gereklilikleri vardır.
- IFRS: Finansal varlıkların sınıflandırılması daha esnek olup, gelecekteki nakit akışlarının beklenen değerine dayanır.
9. Çeyrek Dönemsel Raporlama
- US GAAP: Çeyrek dönemsel raporlama gereklidir ve şirketlerin her çeyrekte gelir tablosu, bilançolarını raporlamaları beklenir.
- IFRS: Çeyrek dönemsel raporlama gerekliliği yoktur, ancak birçok ülke çeyrek dönem raporlamalarını yasal olarak zorunlu kılabilir.
10. Bilanço ve Gelir Tablosu Sınıflandırma
- US GAAP: Bilanço ve gelir tablosu daha geleneksel sınıflandırmalara sahiptir (örneğin, gayri nakdi varlıklar, dönen varlıklar).
- IFRS: Genelde daha esnek bir yapıya sahiptir ve sınıflandırma, şirketin faaliyetlerine göre belirlenebilir.
Her iki sistem de finansal bilgilerin güvenilir ve karşılaştırılabilir olmasını sağlamak amacıyla benzer hedeflere sahiptir, ancak belirli hesaplar ve raporlama yöntemleri bakımından farklılıklar barındırmaktadır.